بحث شیرین برادر بسیجی، ده نمکی، و حکایت سومین فرزند نامشروع هماغوشی هنری او با شرف ِ اهل هنر!، جناب شریفی نیا، -موسوم به «فیلم» اخراجی ها 3- این روزها عامل بحث ها و جنجال ها و دشنام های بسیاری است. پرسش هایی از این قبیل که آمار واقعی فروش اخراجی ها 3 چقدر است و این که آیا تا پایان نوروز رقابت این فیلم با فیلم «جدایی نادر از سیمین» چگونه رقم خواهد خورد، یا این که حتی به فرض برنده شدن اخراجی ها در این رقابت، آمار فروش آن در مقایسه با نسخه های قبلی این فیلم چقدر بوده و چه دلایلی بر آن اختلاف متصور است، را در این یادداشت ندیده گرفته، و با فرض این که اخراجی های 3 نیز به هر حال فروش چشمگیری خواهد داشت، قصد دارم این مطلب را از زاویه ی دیگری بررسی کنم.
در روش اصولی تحقیق علمی، زمانی که یک پدیده، تحت تاثیر تعداد زیادی پارامتر -که ماهیت، یا میزان تاثیر آن ها ناشناخته است- تغییر می کند، همواره جهت به دست آوردن تفسیر صحیحی از این که دقیقا چه عامل یا عواملی در نتیجه ی حاصل از آن آزمایش نقش داشته اند از روش «تفکیک پارامتر ها» استفاده می کنند. به این معنی که تمام پارامترهای موثر دیگر بر نتیجه ی آزمایش را ثابت نگه می دارند، و تنها یکی از آن ها را به میزان معینی تغییر می دهند. به این طریق -تازه اگر فرض کنیم که تمامی پارامتر های موثر بر آن پدیده، شناخته شده اند-، می توانیم با اطمینان قضاوت کنیم که نتیجه ی خروجی آزمایش، ناشی از آن پارامتر بوده. بر این اساس، بدیهی است که هر نوع قضاوتی در آزمایشی که چندین پارامتر همزمان در آن موثرند، بدون تفکیک پارامترها، غیر معتبر و در بسیاری موارد گمراه کننده خواهد بود.
حال، این برادر بسیجی ِ ما محصولی تولید کرده اند که آن را «فیلم» نامیده اند. این محصول به طور مصنوعی و به واسطه ی حمایت های مافیایی مالی و سیاسی و فرهنگی، دارای پارامترهای متعددی است که سایر فیلم های موجود در فضای رقابت، بالکل از آن ها محروم هستند. پرسش این جاست که آیا قضاوت در مورد خروجی این آزمایش (فروش بالای اخراجی ها)، بدون تفکیک تمامی پارامترهای دخیل در آزمایش، اساسا اعتبار علمی دارد؟ من در این جا چند پارامتر اساسی موثر در فروش بالای یک فیلم در جامعه ی امروز مخاطبین ایرانی را مطرح می کنم و سعی می کنم به سیاق روش علمی، آن پارامتر را ثابت نگه داشته و اثر واقعی آن را در فروش میلیاردی اخراجی ها به پرسش بگذارم.
پارامتر 1: لحن انتقادی سیاسی: اخراجی ها به طور بسیار کنترل شده برخی گروه ها و جریانات سیاسی را به باد انتقاد گرفته است. این موضوع مسلما از دلایل استقبال گسترده ی جمعی از ملت شاکی از این فیلم است.
پرسش فلسفی 1: اگر فیلم فرضی «مخرجی ها» همین میزان از انتقاد را، منتها در خصوص ریاست محترم دولت دهم، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله العظمی مصباح یزدی و مقام عظمای ولایت به کار بگیرد، آمار فروش کدامیک از فیلم های زیر در اکران عمومی نوروز 1490 بالاتر خواهد بود:
الف) اخراجی ها
ب) جدایی طائب از نقدی
ج) مخرجی ها
د) قیصر
پارامتر 2: استفاده از شوخی های مستهجن: اخراجی ها به طور بسیار گسترده و شگفت انگیزی از عبارات و اشارات مرتبط با نیمه ی تحتانی بدن مومنین استفاده کرده است. این قطعا یکی از اساسی ترین دلایل استقبال قشر کثیری از جوانان مجرد و مردم افسرده ی کوچه بازار از این فیلم است.
پرسش فلسفی 2: اگر فیلم فرضی «مخرجی ها» شوخی های جنسی و کلمات رکیک را با صراحت بیش تر و تاکید روشن تر بر کلمات حاوی «کاف»، و تاکید بر بستگان مونث رهبر معظم انقلاب و عمه ی بزرگ حضرت آیت الله جنتی به کار گیرد، آمار فروش کدامیک از فیلم های زیر در اکران عمومی نوروز 1490 بالاتر خواهد بود:
الف) مخرجی ها
ب) جیب بر ها به جنت نمی روند
ج) جدایی احمد از الهام
د) اخراجی ها
پارامتر 3: نمایش آشکار قشر جوانان «غرب زده» و رفتار و روش های آنان: اخراجی ها برای نخستین بار در سینمای ایران، رسما آن قشر از جوانان منحط و فریب خورده ای را که سابقا مشمول چماق کلفت برادر ده نمکی بودند، مشمول دریچه ی عریض دوربین ایشان کرده است. این موضوع احتمالا از دلایل استقبال جمعی از جوانان غرب زده از این فیلم است.
پرسش فلسفی 3: اگر فیلم فرضی «مخرجی ها» پلان های کلوزآپ از چهره ی جوانان غیور جردن، و مستندهای حیات وحش از پارتی های شهرک به بالا را، با نمایش واقع گرایانه ی نوع خوراک، پوشاک، و علی الخصوص نوشاک (نوشیدنی های پاک) مورد استفاده در این پارتی ها به نمایش بگذارد، آمار فروش کدامیک از فیلم های زیر در اکران عمومی نوروز 1490 بالاتر خواهد بود:
الف) اخراجی ها
ب) مخرجی ها
ج) ساسی مانکن لایو این ونک
د) جدایی نیکول کیدمن از تام کروز
پارامتر 4: استفاده ی گسترده از بازیگران شناخته شده: اخراجی ها به مدد منابع آسمانی مالی و ابزارهای تشویق و احیانا «تادیب» امنیتی و مالی قادر بوده است تمامی بازیگران محبوب سینما را از دوره ی مزوزوئیک تا امروز، در مقابل یک دوربین جمع کند. این موضوع مسلما از دلایل استقبال جمع گسترده ای از مردم عادی از این فیلم است.
پرسش فلسفی 4: اگر فیلم فرضی «راس المخرج» با بازی ِ اکبر عبدی، لیلا اوتادی، بهروز وثوقی، جمشید مشایخی، شان کانری، لئوناردو دی کاپریو، پنلوپه کروز، فروزان، مارلون براندو، جواد هاشمی، مرحومه ی مغفوره الیزابت تایلور، با آهنگ تیتراژی از مایکل جکسون، اما به کارگردانی جعفر پناهی و در خصوص زندگی مقام عظمای ولایت ساخته شود، آمار فروش کدامیک از فیلم های زیر در اکران عمومی نوروز 1490 بالاتر خواهد بود:
الف) اخراجی ها
ب) جدایی اسفندیار از محمود
ج) راس المخرج
د) مخرجی ها
پارامتر 5: غنای هنری کارگردان و اثر: برادر بسیجی ده نمکی و معشوقه ی هنری ایشان، جناب شریفی نیا مدعی اند که فروش میلیاردی و تاریخی اخراجی ها به مدد کارگردانی قوی و بار هنری بالای اثر بوده و در این راستا از عدم استقبال شایسته! از این اثر هنری در جشنواره ی فیلم فجر نیز شکایت دارند.
پرسش فلسفی 5: اگر فیلم فرضی «مخارج هنگفت» با کارگردانی کمال تبریزی، با بازی عزت الله انتظامی، جمشید مشایخی، پرویز پرستویی، نگار فروزنده، هدیه تهرانی، گلشیفته فراهانی، با موزیک متنی از بابک بیات، با ترانه ی تیتراژی از داریوش اقبالی، با دستمایه ی طنز انتقادی نسبت به قد آیت الله جنتی، شکم سردار فیروزآبادی، و چشمان اسفندیار رحیم مشایی ساخته شده و در دیالوگ های آن از حواله ی بانکی انواع حروف حاوی «کاف» به انواع نیروهای انقلاب استفاده شود، آمار فروش کدامیک از فیلم های زیر در اکران عمومی نوروز 1490 بالاتر خواهد بود:
الف) اخراجی ها
ب) اخراجی ها
ج) اخراجی ها
د) اخراجی ها
پرسش امتحان نهایی نوبل فیزیک: آیا اخراجی ها محبوب ترین فیلم تاریخ سینمای ایران است؟
